Of ik nou iets later ben of er gaat iets anders dan gepland … Als ik vriendin Agnieta spreek, weet ik eigenlijk haar reactie al. In onvervalst Rotterdams houdt ze me voor: ‘Ah joh, wat ken jou ’t verrottuh!’ Terwijl ik me ergens druk over maak,...
Verder Lezen
De Amerikaanse autofabrikant Henry Ford zei eens: “Of je nu denkt dat je iets kunt, of dat je denkt dat je iets níet kunt, je hebt sowieso gelijk.” Hij verwoordde hiermee een waarheid als een koe: de manier waarop we over onszelf denken, is van...
Verder Lezen
Martjan volgt een trainingsdag en ontwerpt kort daarna zijn volgende preek volgens de IKEA-structuur. Een gemeentelid luistert ernaar en vertelt me na afloop: ‘In mijn beleving zat ik eigenlijk meer naar twee preken te luisteren. De eerste was informatief. Meer een Bijbellezing dan een preek....
Verder Lezen
In elke preek probeer je ten minste één punt te communiceren. Een idee. Een hoofdgedachte. Je kunt een belangrijk punt hebben en een aantal ondersteunende punten. Het punt is dat je een punt probeert te maken. Begrijp je mijn punt? Het is niet genoeg om...
Verder Lezen
De enorme houten boekenkast van Gert van den Brink (44), ruim 8 jaar dominee van de Hersteld Hervormde Kerk in Rotterdam Kralingse Veer, is gevuld met allerlei boeken over theologie, pastoraat en filosofie. Maar er ligt ook een klein briefje, waarop met grote letters geschreven...
Verder Lezen
Soms kun je door zenuwen worden overvallen vlak voordat je gaat preken. Over de oorzaken voor deze nervositeit las je in een vorige blog over drie redenen die je nerveus maken. In deze blog lees je vijf tips om je zenuwen in bedwang te houden. Met toestemming...
Verder Lezen
Het is een bijzonder moment waarop je Gods Woord mag laten klinken. Een heilig moment. ‘Trek je sandalen uit, want de grond waarop je staat is heilig’, zegt de Heer tegen Mozes als Hij spreekt (Ex. 3:5). Op een vergelijkbare manier staan wij op heilige...
Verder Lezen
De kerk van vandaag heeft een grote behoefte aan het doorgaande en vernieuwende werk van de Heilige Geest. Als we hiernaar verlangen, heeft dit gevolgen voor ons gebed en voor onze preken. Met toestemming overgenomen van David Helm Vertaald en samengevat door Marco Koffeman Een toewijding aan gebed We...
Verder Lezen
Niets is opwindender dan preken! Het is fantastisch voor een groep mensen te gaan staan, Gods Woord te openen en op Jezus te wijzen. Ik vind het echt geweldig. Maar nog steeds word ik weleens overvallen door zenuwen voordat ik ga preken. Misschien jij ook...
Verder Lezen
Een van de meest verwaarloosde aspecten van de voorbereiding op een preek is het oefenen. Met oefenen bedoel ik: de hele boodschap in je eentje preken (of voor een paar mensen) voordat je op de kansel staat. De tegenzin tegen oefenen varieert. Sommige voorgangers vinden het...
Verder Lezen
Tijdens een huwelijksfeest werd Simonides, een dichter uit de oudheid, door een bode naar buiten geroepen. Precies op dat moment stortte het dak in en kwamen de gasten om het leven. Ze waren niet meer te identificeren, maar gelukkig kon Simonides nog precies vertellen wie...
Verder Lezen
Elke zondag wordt er gepreekt. De verwachtingen zijn hooggespannen: er gaat iets gebeuren, er móét iets gebeuren. En dat vraagt nogal wat van de voorganger. Wat zijn de ingrediënten voor een goede preek? Volgens dr. Jos Douma draait het om nabijheid: tot de tekst, tot...
Verder Lezen
Raj en ik arriveren ruim op tijd. Terwijl mensen binnendruppelen, lees ik de twaalf stappen, die aan de muur hangen. Ik verbaas me over het aantal keer dat naar God wordt verwezen. Ik heb Ray ontmoet in het restaurant waar hij werkt, in Goa, India. Het was...
Verder Lezen
Tijdens trainingsdagen oefenen we vaak de IKEA-structuur aan de hand van een verhaal over een voorwerp uit ons huis. Iets waar we enthousiast over zijn. Iets wat lekker praktisch is. Iets wat je een ander gunt. Zodat je daarna de principes gemakkelijker toepast in je...
Verder Lezen
‘Ha Paulien, ik wilde even zeggen hoe tof ik het vind dat je diaken in onze gemeente bent geworden! Je komt zo evenwichtig, stabiel, lekker relativerend en enthousiast over! Mogen wij als gemeente blij mee zijn. Heel veel zegen in je taak en ik hoop...
Verder Lezen
Eveline van Staalduine, hoogleraar receptiegeschiedenis aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, werkt mee aan de vierdaagse training Geloofwaardig preken over ongemakkelijke teksten. ‘Kun je over een moeilijke tekst preken, dan kun je over élke tekst spreken.’ Je bent nu een jaar geleden benoemd op de leerstoel...
Verder Lezen
Arno was militair en politieman, studeerde theologie en spit heel wat uren per week in de Bijbel. Samen met Paulien geeft Arno van Oeveren vanaf september de training Geloofwaardig uitleggen: het fundament onder je preek. Door Annemarie Fernhout Hoe verliep je carrière? Op mijn achttiende...
Verder Lezen
Sinds een paar jaar zet ik minstens twee keer per jaar een aantal doelen in een Worddocument. Soms kwam ik erachter dat ik mijn doelen was vergeten. In 2018 deed ik het anders: ik plande elke maand een evaluatiedag in. Ik blikte terug, maakte nieuwe...
Verder Lezen
Ananias en Saffira vallen dood neer omdat ze de waarheid verdraaien. Het kind van David en Batseba moest sterven. Als je zulke Bijbelgedeelten leest, voel je je verontwaardigd. Je leest over strenge straffen, waarbij ook onschuldige kinderen niet gespaard worden. Dat is toch niet eerlijk,...
Verder Lezen
“Ik had het idee dat ik totaal over de hoofden heen aan het spreken was”, vertelt een predikant me tijdens een training over liturgie en dementie. Hij was voorgegaan in een verpleeghuis, voor mensen met dementie. “Mijn verhaal kwam helemaal niet aan.” Zelf vroeg hij...
Verder Lezen
Een paar jaar geleden was Debora Krikken helemaal klaar met haar werk als (beleids)onderzoeker. Tijdens een theologische opleiding ontdekte ze dat onderzoek nog steeds haar hart heeft, als ze dat maar mag doen in de Bijbel. Door Annemarie Fernhout Bezig bijtje, als je het mij vraagt. Hoe...
Verder Lezen
Als je in een restaurant aan een tafeltje naast mij en een vriend(in) zat, zou je dit gesprek kunnen opvangen: ‘Heb jij al iets op de menukaart gezien waar je zin in hebt?’ ‘Ja, ik vind deze drie wel wat …’ ‘Dat vind ik ook allemaal lekker. Ik...
Verder Lezen
De beste wensen, Paulien!’ Als ik dit hoor, vraag ik me altijd af wát die wensen dan zijn … Ik wens jou veel genade en vrede toe in het nieuwe jaar. Dat lijkt mij het beste. Leef van genade. Geniet van de vrede die Hij geeft....
Verder Lezen
Het afgelopen jaar kon je bijna elke week een blog lezen. Hopelijk heb je ervan genoten. Laat weten welke drie blogs jou het meest hebben aangesproken. 1. Zeven principes voor de komende generatie sprekers Willem Ouweneel hield 50 jaar geleden zijn eerste preek. Wat heeft hij in...
Verder Lezen
Welke boeken vind ik inspirerend om te lezen? Hierbij een lijstje met boeken die ik regelmatig aanraad. Beter (s)preken (algemeen) 1. Berensen, A. (red.) 2016. Predikant in de praktijk: Voorgangers over preken en preekvoorbereiding. Zoetermeer: Boekencentrum. Negentien predikanten uit zes kerkgenootschappen delen hun ervaringen. Het helpt je reflecteren...
Verder Lezen
Bij elke preek die je houdt, moet je weten wat je wilt meegeven. Als dit voor jouzelf al niet glashelder is, zal dat voor je luisteraars al helemaal niet duidelijk zijn. Daarnaast zullen zij je onzekerheid zien en hun aandacht verliezen. Hun tijd is kostbaar....
Verder Lezen
Jarenlang speelt meneer De Jong op het kerkorgel. Iedereen weet dat zijn orgelspel onder de maat is, behalve meneer De Jong zelf. Bij de koffie wordt over hem gepraat en in de kerkenraadsvergadering is het op een gegeven moment zelfs een agendapunt: wie gaat het...
Verder Lezen
Onlangs publiceerde Reinier Sonneveld het boek Het vergeten evangelie. Die titel suggereert al dat hij iets probeert te herintroduceren dat lang verborgen is gebleven. En inderdaad, het gaat om de zogeheten Christus victor-benadering, waarbij je de kern van het christelijk geloof en de betekenis van...
Verder Lezen
Een goede preek zorgt voor herkenning bij je hoorders. Uit onderzoek blijkt dat je likeabilityfactor stijgt als je elkaar op lijkt, waardoor mensen eerder iets van je aannemen. Hoe sluit je aan bij je hoorders als je een heel gevarieerd publiek voor je hebt? Je...
Verder Lezen
Sara Lindenhols maakte tijdens mijn preek geen áántekeningen, maar tékeningen. Door te tekenen voelt ze zich aangesproken iets met de preek te doen. Door Sara Lindenhols Wat zijn preekaanTEKENingen? Het maken van preekaanTEKENingen is een vorm van mindmappen met simpele tekeningetjes en kernachtige teksten in verschillende stijlen en...
Verder Lezen
Vrienden nodigden me uit voor een kookworkshop. Met een paar onbekenden sta ik af te wassen. ‘En wie ben jij?’ vraagt de persoon naast me met een theedoek in zijn handen. ‘Ik ben Paulien.’ ‘Ben je getrouwd?’ ‘Nee.’ ‘Ben je gescheiden?’ ‘Nee.’ ‘Huh? Je bent niet getrouwd en niet gescheiden? Heb je...
Verder Lezen
Daar zit je dan met je beslissing om een prekenserie over de rechters te houden. De eerste preken gingen nog gemakkelijk. Debora met haar geloof en Barak met zijn twijfel – het zijn herkenbare voorbeelden voor de huidige gelovige. Gideon met zijn vraag naar zekerheid...
Verder Lezen
Het valt niet mee om elke week een steengoede preek te houden. Maar misschien ook niet om elke week naar jou te moeten luisteren. Vijf tips waarmee je jeuk bij je toehoorders kunt voorkomen. Stop wanneer je je punt hebt gemaakt Het is jammer wanneer mensen afhaken...
Verder Lezen
Wat betekende de Bijbeltekst voor de hoorder van die tijd? En wat betekent de Bijbeltekst voor ons? Tijdens je preekvoorbereiding houd je je bezig met deze vragen. Je legt als het ware een reis af. De reis van de oude stad (toen en daar) naar...
Verder Lezen
“Durf als kerk te experimenteren om jongeren meer bij de preek te betrekken,” zegt Nelleke Plomp. Veel jongeren van 15-20 jaar geven aan dat de preek hen niet raakt. Nelleke werkt bij JOP, Jong Protestant en deed onderzoek naar de vraag hoe daarin verandering kan worden gebracht. Voor...
Verder Lezen
Preken voor tieners kan extreem uitdagend, maar ook extreem bevredigend zijn. In de jaren dat ik als jongerenpastor werkte, heb ik wel het een en ander geleerd over preken voor tieners. Het was een harde leerschool met vallen en opstaan. Meestal vallen. Dit is geen...
Verder Lezen
Als je spreker bent, is het onvermijdelijk dat je weleens een beroerde preek houdt. Afgelopen zondag hield ik een beroerde preek. Dat was vreselijk en gênant. Zondag was ik zó ontmoedigd. Ik zal je erover vertellen en je een aantal tips geven die je kunnen helpen...
Verder Lezen
Er is maar weinig zo kwetsbaar als preken. Als je het goed doet, is het een moment waarop je je ziel blootlegt voor de wereld. Het is dan ook logisch om je af te vragen wat mensen vinden van je preek. Je wilt weten of...
Verder Lezen
Je kwetsbaarheid laten zien als spreker, dat is niet vanzelfsprekend. Je kunt je er ongemakkelijk bij voelen jezelf als voorbeeld te nemen – het gaat immers niet om jou? Of je vindt het überhaupt eng je kwetsbaar op te stellen. Of je vindt het niet...
Verder Lezen
Zes jaar geleden organiseerde ik mijn eerste trainingsdag. Met een verhoogde hartslag bekeek ik na afloop de evaluaties. Gelukkig. Ze waren positief. En de tips hielpen me om de trainingsdagen te verbeteren. Daarna volgden nog heel veel trainingen. De feedback begon meer en meer op hetzelfde...
Verder Lezen
In mijn vorige blog kun je lezen waarom het belangrijk is je preek niet in je eentje voor te bereiden, maar met een team. In deze blog geef ik je praktisch gereedschap om te starten met je preekvoorbereiding in een team. Toen ik mijn preken met...
Verder Lezen
Loop je weleens vast als je een preek aan het schrijven bent? Ik wel. Soms vallen de verschillende stukjes precies op hun plaats, maar soms is het een worsteling om progressie te boeken met mijn studie. Het is moeilijk weer op gang te komen als...
Verder Lezen
Als spreker doe je rare dingen. Een van die rare dingen is dat je je preken zelfstandig voorbereidt. Elke week sta je voor een groep mensen. De woorden die je dan uitspreekt, moeten betrokken, krachtig, motiverend, stimulerend, accuraat, praktisch en spiritueel zijn, allemaal tegelijkertijd. Elke week. Deze...
Verder Lezen
Een man en een vrouw zitten in een vliegtuig. De man vertelt wat hij in het dagelijks leven doet: “Ik werk voor een wereldwijde onderneming. We hebben filialen in elk land van de wereld. We hebben ziekenhuizen, hospices, we zorgen voor wezen, we geven huwelijkscursussen...
Verder Lezen
Gebruik de principes van een TED-talk en je preek wint aan kracht, zegt Sjaak Biewenga. Maar niet elke preek kan worden opgezet volgens de principes van de TED-talk. Vier redenen om het vooral op je eigen manier te doen. Door Sjaak Biewenga 1. Preek op basis van...
Verder Lezen
Op Facebook deelde ik pas een blog met 55 dingen die alleen christenvrouwen horen. Ik voegde er vijf opmerkingen aan toe die (s)prekende vrouwen naar hun hoofd geslingerd krijgen. Er verschenen allerlei reacties waaruit herkenning en verlangen naar verandering spraken. ‘Ik weet zo 55 redenen waarom...
Verder Lezen
Tijdens preektrainingen en in mijn boek Geloofwaardig spreken raad ik de StudieBijbel Online aan. Je hebt toegang tot onder meer de grondtekst, woordstudies en een vers-voor-vers Bijbelcommentaar. Hoe werkt het? Via Geloofwaardig spreken maak je 60 dagen gratis gebruik van de Studiebijbel. 1. Ga naar https://www.studiebijbel.nl/registreren/. 2. Vul je gegevens...
Verder Lezen
‘Welkom bij het Faal Festival’, zegt Remko van der Drift tegen de bezoekers van TivoliVredenburg in Utrecht. ‘Je kunt ervan uitgaan dat er vanavond van alles misgaat. Hopelijk heb je ontzettend veel faalplezier. Want je weet het: fouten maken moet. Je leert door fouten te...
Verder Lezen
Als spreker is het makkelijk je te richten op de inhoud van een preek en je niet af te vragen of je toehoorders er klaar voor zijn jouw boodschap te horen. De hele week heb je de stof bestudeerd, en je bent helemaal opgeladen. Je...
Verder Lezen
Op een dag, tijdens een van de colleges die ik gaf, zet een student op de eerste rij haar tanden in een broodje. Ik geef de groep een opdracht en loop naar de student toe. “Ik zie jou net eten, terwijl dat hier niet de...
Verder Lezen