[Radiopreek] Wat is jouw talent?
Als je net als ik weleens thee drinkt, ken je die vragen op de labeltjes van de Pickwicktheezakjes wel. Over welk boek je voor het laatst hebt gelezen, het gekste dat je ooit hebt gedaan of waar je het meeste energie van krijgt.
Pas had ik deze vraag:
‘Wat is jouw talent?’
Ik heb gemerkt dat veel mensen dan aarzelen. Herkenbaar? Omdat je het misschien vrij normaal vindt wat je goed kunt? Of omdat je denkt dat je niet per se ergens in uitblinkt? Wat zou jij zeggen als je de vraag krijgt wat jouw talent is?
Tien jaar geleden schreef ik mijn eerste boek, met de titel Hartelijk getalenteerd. De afgelopen tien jaar had ik er veel gesprekken over. En toen het boek net uitkwam, sprak ik er vaak over en preekte ik tientallen keren over de gelijkenis van de talenten.
Vanmorgen krijg je antwoord op de drie meestgestelde vragen die ik heb gehoord over de gelijkenis, zodat je op een diepere manier kijkt naar de Pickwickvraag over jouw talent.
Matteüs 25: vers 14 en verder:
Of het zal zijn (het Koninkrijk dus, PV) als met een man die op reis ging, zijn dienaren bij zich riep en het geld dat hij bezat aan hen in beheer gaf. 15 Aan de een gaf hij vijf talent, aan een ander twee, en aan nog een ander één, ieder naar wat hij aankon. Toen vertrok hij. Meteen 16 ging de man die vijf talent ontvangen had op weg om er handel mee te drijven, en zo verdiende hij er vijf talent bij. 17 Op dezelfde wijze verdiende de man die er twee had gekregen er twee bij. 18 Degene die één talent ontvangen had, besloot het geld van zijn heer te verstoppen: hij begroef het.
19 Na lange tijd keerde de heer van die dienaren terug en vroeg hun rekenschap. 20 Degene die vijf talent ontvangen had, kwam naar hem toe en overhandigde hem nog vijf talent erbij met de woorden: “Heer, u hebt mij vijf talent in beheer gegeven, alstublieft, ik heb er vijf bij verdiend.”
21 Zijn heer zei tegen hem: “Voortreffelijk, je bent een goede en betrouwbare dienaar. Omdat je betrouwbaar was in het beheer van een klein bedrag, zal ik je over veel meer aanstellen. Wees welkom bij het feestmaal van je heer.” 22 Ook degene die twee talent ontvangen had, kwam naar hem toe en zei: “Heer, u hebt mij twee talent in beheer gegeven, alstublieft, ik heb er twee bij verdiend.” 23 Zijn heer zei tegen hem: “Voortreffelijk, je bent een goede en betrouwbare dienaar. Omdat je betrouwbaar was in het beheer van een klein bedrag, zal ik je over veel meer aanstellen. Wees welkom bij het feestmaal van je heer.” 24 Nu kwam ook degene die één talent ontvangen had naar hem toe. Hij zei: “Heer, ik wist van u dat u streng bent, dat u maait waar u niet hebt gezaaid en oogst waar u niet hebt geplant, 25 en uit angst besloot ik uw talent te begraven. Alstublieft, hier hebt u het terug.”
26 Zijn heer antwoordde hem: “Je bent een slechte, luie dienaar. Je wist dat ik maai waar ik niet heb gezaaid en oogst waar ik niet heb geplant? 27 Dan had je mijn geld dus bij de bank in bewaring moeten geven, zodat ik het bij mijn terugkomst met rente zou hebben teruggekregen. 28 Neem hem dat talent af en geef het aan degene die er tien heeft. 29 Want wie heeft zal nog meer krijgen, en wel in overvloed, maar wie niets heeft, hem zal zelfs het laatste worden ontnomen. 30 En die nutteloze dienaar, gooi hem eruit, in de uiterste duisternis, waar men jammert en knarsetandt.”
De eerste vraag: Wat vind je van die heer in de gelijkenis?
De man die zijn ene talent in de grond verstopte, was bang. Dat zou die heer toch moeten begrijpen, zou je denken, maar hij geeft hem er flink van langs. Dat lijkt niet fair, over the top. Is Jezus ook zo?!
De gelijkenis krijgt een heel andere lading als je je voorstelt dat de man met dat ene talent iets heel anders had gedacht, namelijk:
‘Wat ben ik blij dat die grote verantwoordelijkheid van twee of vijf talenten niet op mijn schouders drukt, ik zou er niet van kunnen slapen. Gelukkig weet mijn heer precies wat ik aankan: één talent. Wat een vertrouwen heeft hij in mij. Ik ga het inzetten, zodat ik hem blij kan maken als hij terugkomt.’
Dit is dus het probleem: hij denkt verkeerd over zijn heer. De heer heeft wel vertrouwen in hem, maar hij niet in zijn heer. Dat wederzijdse vertrouwen is een belangrijk onderwerp in deze gelijkenis. Welk beeld heb je van de Heer? Vertrouw je erop dat Hij precies weet wat jij aankunt en wil je dat inzetten in zijn Koninkrijk?
De tweede vraag: Wat denk je dat Jezus bedoelde met een talent?
Het is lastig om naar de gelijkenis te luisteren zonder steeds te denken aan dingen waar je goed in bent. Ik zeg ook niet dat het er niks mee te maken heeft, maar Jezus’ leerlingen dachten in eerste instantie aan iets heel anders. Zij moeten gedacht hebben aan de tabernakel en de tempel waar ze gebruikmaakten van talenten zilver en goud. Waarschijnlijk was dat ongeveer 34 kilogram. Wat een vertrouwen, wat een verantwoordelijkheid, wat een enorme waarde!
Bedoelde Jezus dan dat je geld goed moet investeren in het Koninkrijk? Dat is een mogelijke uitleg.
Andere uitleggers zeggen dit: die Heer ging naar het buitenland, daarbij moet je denken aan Jezus die naar de hemel ging. Daarna gaf Hij de Heilige Geest. Die talenten staan voor minder of meer kracht van de Geest. In zijn kracht ben je in staat om zijn Koninkrijk uit te breiden.
Nog een andere uitleg die ik las, is dat een talent staat voor de mate waarin je inzicht hebt in het evangelie. Als je meer inzicht hebt, heb je ook meer verantwoordelijkheid om dat door te geven, zodat anderen het evangelie dieper leren kennen. En zodat mensen tot geloof komen en het koninkrijk wordt uitgebreid.
En de derde vraag: Hoe zet ik me in op een manier die bij me past?
Dat is een grote vraag waar ik heel veel over kan zeggen. Vandaag slechts een paar handreikingen …
Richt je niet op je eigen talent, maar op de uitbreiding van het koninkrijk. Stel je open voor de kracht van de Heilige Geest. En bid om meer inzicht in het evangelie.
‘Richt je niet op je eigen talent’, zie ik net. Tegelijkertijd heeft jouw inzet in Gods koninkrijk wel degelijk te maken met dat wat wij talenten noemen. Ik zet me bijvoorbeeld in door te schrijven, te spreken en ik geef preektrainingen aan sprekers, voorgangers en predikanten. Dat doe ik omdat ik dat graag doe, er energie van krijg en er complimenten op krijg. Een ander zet zich op een heel andere manier in. Ik denk bijvoorbeeld aan een vriendin die op het moment veel optrekt met Oekraïners om zo iets door te geven van Jezus’ liefde.
Blik gerust eens terug op wat jij graag doet. Bedenk waar jij energie van krijgt. En realiseer je waar anderen je complimenten over geven. Zet deze eigenschappen en bekwaamheden vol vertrouwen in voor je Heer. Met het grootste compliment in het vooruitzicht: ‘Voortreffelijk. Je bent een goede en betrouwbare dienaar. Wees welkom bij het feestmaal van je Heer.’
Deze meditatie hield ik op zondag 24 april 2022 voor het radioprogramma Groot Nieuws van de EO.
Bron foto: Sinds 2013 ben ik ambassadeur van Compassion. Deze foto is gemaakt tijdens een sprekersreis in Haïti.
