[Preek met gespreksvragen] De kracht van de kerk

De coronatijd bracht nieuwe vragen met zich mee. Misten we de kerk? Waarom zouden we naar de kerk blijven gaan? En in welke frequentie?

Vanmorgen preekte ik over de kracht van de kerk. 

 

Gespreksvragen vooraf

Onderstaande preek hield ik voor het radioprogramma Groot Nieuws van de Evangelische Omroep. In mijn eigen gemeente hield ik een vergelijkbare preek die ik voorbereidde met een aantal jongeren. Ik gebruikte daarvoor onderstaande vragenkaartjes. Wie weet wil jij ze ook gebruiken voor je kring. Hierbij ter inspiratie!

 

Hoe gebruik je ze? 

Print de vragenkaartjes en leg ze op de kop. Pak blind één vraag, lees ‘m voor en kies een persoon van wie je het antwoord wilt horen. Die persoon beantwoordt de vraag (of past) en krijgt het stapeltje. Hij pakt een volgende vraag, leest die voor en kiest opnieuw een persoon uit. Et cetera.

 

• De schrijver van Hebreeën schrijft dat je niet weg moet blijven uit de samenkomsten. Waar denk jij aan bij samenkomsten?

 

• Wat betekent een kerkdienst voor jou?

 

• Waarom ga jij naar de kerk?

 

• Heb je meestal wel of geen zin om naar de kerk te gaan? Hoe komt dat?

 

• Wat spreekt jou aan in een kerkdienst?

 

• Waarover maak jij je weleens zorgen? Gaat het daar weleens over in de kerkdienst?

 

• Waar) heb je weleens iets van God ervaren?

 

• Stelling: Geloven lukt niet in je eentje. Eens / oneens?

 

• Hoe gelovig vind jij jezelf? (0 = ik geloof heel weinig. 10 = ik ben er dagelijks mee bezig) Is er voor jouw gevoel ruimte in de kerk voor al die verschillende mensen?

 

• Dilemma: Vanaf nu alleen nog maar naar kerkdiensten, zonder kleine groepen. Of vanaf nu alleen nog maar kleine groepen, zonder kerkdiensten.

 

• Stel je voor dat je iets zou mogen veranderen aan een kerkdienst, wat zou dat dan zijn?

 

• Stel je voor dat je wordt gevraagd iets bij te dragen in een kerkdienst, wat zou je kiezen?
  • Bidden
  • Bijbellezen
  • Lied opgeven
  • Vertellen waarom ik een lied mooi vind
  • Iets anders, namelijk …
  • Niks, want …

 

• Heb je een lied dat veel voor je betekent? Zo ja, welke? Zou je willen dat we dat in de kerk zingen? Waarom wel of niet?

 

• Zie jij jezelf in de kerk vooral als consument? Als toeschouwer? Of deelnemer? Leg uit.

 

• Wat helpt jou om te (blijven) geloven?

 

• Zou je iemand die niet kerkelijk is opgevoed uitnodigen naar onze kerk? Waarom wel of niet?

 

• Hoe kun jij een bijdrage leveren in de kerk? En/of bij jouw (jongeren)groep?

 

• Hoe kunnen anderen jou helpen te (blijven) geloven?

 

• Hoe kun jij anderen helpen met (blijven) geloven?

 

Wel of geen zin om naar de kerk te gaan? 

De ene helft van de zaal vroeg ik in twee- of drietallen te bespreken waarom ze in de kerk waren. De andere helft waarom ze soms geen zin hebben. Of welke redenen ze van anderen hoorden om niet (meer) te gaan. Wat zou jij zeggen?

 

In Hebreeën 10 lezen we de waarschuwing dat we niet weg moeten blijven uit onze samenkomsten. Vanmorgen kijken we naar de oorzaken en de risico’s van het wegblijven uit de samenkomsten. En wat juist de kracht is van de kerk.

 

Ik lees Hebreeën 10: 24 en 25.

Laten we opmerkzaam blijven en elkaar ertoe aansporen lief te hebben en goed te doen en in plaats van weg te blijven van onze samenkomsten, zoals sommigen doen, elkaar juist bemoedigen, en dat des te meer naarmate u de dage van zijn komst ziet naderen.

 

Oorzaken van wegblijven uit de samenkomsten

Wat zat erachter dat sommigen wegbleven? Dat staat er niet bij. Nu weten we eigenlijk ook niet altijd waarom mensen niet gaan.

Tegelijkertijd lezen we wel hints. In het tweede deel van hoofdstuk 10 lezen we over publiekelijke smaad, over beproevingen die ze te verduren hadden en dat ze van hun bezittingen waren beroofd. Ze ervoeren aan den lijve dat het volgen van Jezus consequenties had.

 

Een van de mogelijke verklaringen waarom mensen de samenkomst verzuimden was dat ze het zat waren elke keer uit te leggen dat ze Jezus als Messias hadden aanvaard. Er kwam te veel over hen heen. Als ze terugkeerden naar het jodendom, was dat veel makkelijker.

 

Misschien herken je het in mindere mate: dat je soms even geen zin om uit te leggen wat je op zondag doet. Als je niet gaat, heb je dat gedoe niet.

 

Wij denken bij de Bijbeltekst al snel aan kerkdiensten zoals wij die gewend zijn, maar er zijn uitleggers die ervan uitgaan dat je eerder moet denken aan een soort huiskringen. Voor je het weet, ga je die vergelijken. In de ene wijk wordt lief en leed gedeeld, eten als iemand een burn-out heeft. Maar bij jou in de kring heb je van alles geprobeerd, maar de groep hangt als los zand aan elkaar. Je bent er klaar mee. Je gaat niet meer.

Wie weet was er in die tijd iets vergelijkbaars aan de hand: rivaliteit tussen de groepen waarin mensen samenkwamen.

 

Wat doe jij als je naar een kerk of kring gaat en mensen mist? Stuur je naar aanleiding van deze overdenking een kaartje? Met daarop: ‘Heb. 10: 25. Hartelijke groet en dan je naam?’ Ik zou het niet doen.

 

Pas stuurde ik iemand voorzichtig een appje. ‘Ik heb je al een poosje niet in de kerk gezien. Klopt dat?’ Tijdens een wandeling hoorde ik vervolgens het verhaal erachter.

Jij kent ook vast de verhalen van negatieve ervaringen met de kerk. Vanwege het leiderschap. Teleurgesteld. In jou. In mij. Vanwege het oordeel dat ze voelden. Soms onterecht, vaak terecht. Ik ben geneigd vooral begrip te tonen. De Hebreeënschrijver neemt het echter heel serieus op. Er zitten namelijk nogal grote risico’s aan.

 

Risico’s van wegblijven 

Er is hier meer aan de hand dan bij een vriendin die af en toe een weekendje weg wil en dan bereid is een samenkomst te skippen. Haar man houdt dat dan zoveel mogelijk tegen met een ‘Hebreeën 10: 25, schat’ …

 

Hier gaat het over een patroon. Van afglijden van het geloof.

De Hebreeënschrijver – we weten niet wie dat was – schrijft aan een groep die vertrouwd was met het Oude Testament. Hij noemt Mozes die onderweg was naar het Beloofde Land, maar er niet in kwam. Het is alsof de schrijver zegt: pas maar op. Mis niet – net zoals Mozes – de boot. Er zit een risico aan als je de community van medegelovigen niet opzoekt. Het risico dat je geloof verwatert. Dat je afglijdt. Afdrijft. In de hele brief hoor je daarom: houd vol, houd het geloof vast!

 

Kracht van samen 

Een jaar geleden verhuisde ik naar een andere woonplaats en stelde mijzelf de vraag:  wat zoek ik eigenlijk in een kerk? Een goede preek? Goede muziek? Verrassende momenten? Voordat je het weet, wordt het een dienst waaraan je een aantal sterren geeft.

 

Volgens mij zit de kracht ergens anders in …

De Hebreeënschrijver schrijft dertien keer ‘laten we’. In hoofdstuk 10 ook drie keer.

Ik begin te lezen vanaf vers 19:

Broeders en zusters, dankzij het bloed van Jezus kunnen we zonder schroom binnengaan in het heiligdom, omdat Hij voor ons met zijn lichaam een weg naar een nieuw leven gebaand heeft, door het voorhangsel heen. We hebben nu een hogepriester die dienstdoet in het huis van God.

Laten we God dan naderen met een oprecht hart en een vast geloof nu ons hart gereinigd is, wij van een slecht geweten bevrijd zijn en ons lichaam met zuiver water is gewassen. Ik vat het even samen: laten we blijven geloven.

(Vers 23) Laten we zonder te wankelen datgene blijven belijden waarop we hopen, wat Hij die de belofte heeft gedaan, is trouw. Kort gezegd: laten we blijven hopen.

En dan voel je de derde al aankomen … Laten we blijven liefhebben. (Vers 24) Laten we opmerkzaam blijven en elkaar ertoe aansporen lief te hebben en goed te doen. En dan komt die tekst over de samenkomsten …

 

Weet je wat bij mij de doorslag gaf bij mijn kerkkeuze? Het derde. De onderlinge liefde.

Ik kreeg een knikje, een zwaai. Iemand bood aan te behangen. Een ander hing een lamp op. Misschien zou ik dat trouwens ook meemaken bij de tennisvereniging. Maar voor mij is dit een ander level.

Als mijn geloof wat minder vast is, als mijn hoop verflauwt, als ik wat minder liefde te geven heb, wijst een van hen mij hopelijk op God die trouw is. Of word ik in een samenkomst boven mijn vragen uitgetild. Zingen we ons er samen bovenuit.

 

Waar ontmoet jij medegelovigen om elkaar te bemoedigen?

 

Laten we … bidden.

Dank U voor de kracht van de kerk. Help me samen met anderen te blijven geloven, hopen en liefhebben. En geef me wijsheid op de juiste momenten te prikkelen, te waarschuwen, te getuigen, en soms wijselijk mijn mond te houden.

 

Aanvullingen of vragen? Noteer ze hieronder!

 

PS Leestip: Zin in preken: wekelijkse inspiratie voor (s)prekers.

• Week 7 Op meerdere momenten in gesprek over je preek
• Week 12 Bespreek de preek met kinderen
• Week 29 Gespreksvragen bij de preek
• Week 48 Verwerkingssuggesties voor de preek
• Week 50 Interactie in je preek? Kies het goede moment