[Column] Twijfel over mijn preektitel
Daar zit ik dan. Voordat ik het hokje in mag voor de hoortest, stelt de audicien me een aantal vragen. Of ik vaak oorontstekingen heb gehad? Nee. Gehoorproblemen in de familie? Nee. Of ik gehoorschade heb opgelopen? Nee, ook al niet.
Ik moet een beetje grinniken als ik haar vragen naast de preek leg die ik aan het voorbereiden ben. Want dat is de werkelijke reden dat ik hier zit. Tijdens het fietsen viel mijn oog op de pui van Beter horen. Daartoe roept Jezus op in zijn gelijkenis van de zaaier, dacht ik. Jezus eindigt die namelijk met ‘Laat wie oren heeft goed luisteren’ (Matteüs 13). Ik dankte God spontaan voor mijn preektitel.
Later ging ik toch twijfelen. Ga ik mijn luisteraars nu niet om de oren slaan met moralistische oproepen om hun verantwoordelijkheid te nemen goed te luisteren, zodat het woord in goede grond kan vallen? Ik noem de tekst uit de gelijkenis in het voorwoord van Preekaantekeningen, het notitieboekje dat ik pas maakte, maar is aantekeningen maken dan dé manier om beter te horen, zodat je vrucht gaat dragen? Wil ik niet te graag een keer hameren op de verantwoordelijkheid van de hoorder in plaats van die van de spreker?
Ik had geen zin meer om de afspraak af te zeggen en zit daarom alsnog bij Beter horen. Ik zet de koptelefoon op mijn hoofd en krijg een klikkertje om op te klikken als ik een geluid hoor. De mevrouw van Beter horen vertelt dat ze oor voor oor gaat testen. Ik klik als ik wat hoor. Soms blijft het wat langer stil. Er is geen vast patroon te ontdekken in de hoge en lage geluidjes. Na een paar minuten is het andere oor aan de beurt.
Na beide tests laat de audicien me de uitslag zien. Zoals ik al verwacht had, zijn beide oren goed. Wel is mijn ene oor net iets beter dan het ander. Ik was het eigenlijk allang weer vergeten, maar een paar jaar geleden zat ik bij de huisarts omdat ik opeens mijn gehoor aan één kant kwijt was. Heel irritant, want als spreker en trainer wil ik graag weten waar het geluid in een groep vandaan komt.
Als ik er later over nadenk, heb ik opeens een veel beter idee voor mijn preek. Die – in jargon – verantwoordelijkheid van de mens wordt mijn eerste ‘punt’. Met een oproep om ons leven te spiegelen aan de verschillende soorten grond. Ik vind dat noodzakelijk om te noemen, maar als dat alles zou zijn, raak ik eerlijk gezegd zelf ook nogal teleurgesteld. We herkennen namelijk allemaal die hardheid van de weg, vreugde die weer wegebt en de afleidingen in ons leven, waardoor het woord helaas niet altijd rijkelijk vrucht draagt. Niet echt opbeurend als ik enkel daarover preek. Daarom krijgt mijn preek nog een tweede ‘punt’. Godzijdank mogen we ook met een ander oor naar de gelijkenis luisteren. Met alle aandacht voor de zaaier en zijn zaad. Ook als niet al zijn woorden in goede aarde vallen, blijft Hij rijkelijk strooien. Bijna roekeloos. De zaaier blijft jou en mij overladen met woorden van geloof, hoop, liefde, genade en vrede. Wat een bevrijding! Hij zorgt voor de groei en voor de oogst. Zo is Hij! Ik begin spontaan te preken.
Deze blog verscheen op 19 november 2022 als column in het Nederlands Dagblad.
Bedenk een scherpe en verantwoorde preektitel tijdens de retraite
