Geloofwaardig preken

over gaven van de Geest
Training in exegese, theologie en spreekvaardigheid

Herken jij dit?

Je bent theoloog, predikant of voorganger.

Je wilt wel preken over de gaven van de Geest, maar ervaart ook spanning, omdat het gevoelig kan liggen in je gemeente.

Je vindt het belangrijk om op een evenwichtige manier te preken over de gaven.

Welkom bij Geloofwaardig preken over de gaven van de Geest!

Willem de Graaff

Predikant GKv Groningen-Zuid/Helpman

Boven verwachting

Toen ik las dat er een training Geloofwaardig preken over ongemakkelijke teksten (een vorige editie, PV) was, wilde ik deze meteen volgen. Zowel de ongemakkelijke teksten als het geloofwaardig preken trokken mijn aandacht. Ik ben inmiddels 18 jaar predikant. Preken is een van mijn zichtbaarste taken. Daarvoor kan ik wel een update gebruiken.

De training was boven verwachting. Ja, ik ben echt enthousiast! In korte tijd heb ik mijn kennis opgehaald én heb ik veel bijgeleerd. We gingen heel praktisch aan de slag. Paulien gaf niet alleen tips, maar ze liet ons meteen ervaren wat het effect was als we ze opvolgden. En steeds ontdekte ik dat haar tips werkten.

Eigenlijk zou deze training verplicht moeten zijn voor elke predikant. Als je jezelf als predikant serieus neemt, moet je gewoon trainen. En deze vier dagen gun ik al mijn collega’s. Je wordt bemoedigd en bevestigd en soms word je uitgedaagd.

Nadat ik de training had afgerond, heb ik het preken over een andere boeg gegooid. Ik spreek nu vrij van papier. Daardoor geniet ik meer van de voorbereiding en ook van het preken zelf. Met als resultaat dat ik veel meer contact heb met mijn toehoorders.

Ik krijg meer feedback dan ooit. Een oudere vertelde me dat ze me nu beter verstaat dan voorheen, doordat ik de kerk in kijk. Een 16-jarige zwaaide na afloop van de dienst naar me; hij had zich gezien gevoeld tijdens de preek. Ik merk aan mensen dat ze gemotiveerder zijn om te luisteren. Daar doe ik het voor! Want ik ben geroepen om Gods boodschap te verkondigen.

MARK VEURINK

Predikant GKV Franeker

De knop ging om

Van tevoren leek een training van vier dagen me nogal intensief. Dat bleek het inderdaad te zijn. Doordat ik een moeilijke tekst had gekozen én omdat ik goed wilde presenteren, kostte het huiswerk me meer tijd dan het me normaal kost om een preek voor te bereiden.

Een paar jaar geleden volgde ik de eendaagse training van Geloofwaardig Spreken. Ook het boek had ik gelezen. Ik vroeg me af of ik nog wel iets nieuws zou leren. Ja dus. Ik kijk nu op een andere manier naar de structuur van de preek.

Aan het begin van de training was ik niet van plan om te preken vanuit een mindmap. Die methode ligt echt ver buiten mijn comfortzone. Maar op zeker moment is de knop toch omgegaan. Ik schrijf mijn preken nu nog steeds uit, maar pas nadat ik een mindmap heb gemaakt.

Soms pak ik de oefeningen van de training er nog eens bij. Bijvoorbeeld: hoe ziet de omgeving eruit in dit bijbelgedeelte? Ik spreek daardoor beeldender. Na afloop van een preek zei iemand tegen me: ‘Ik zag mezelf erbij staan!’

Als predikant beland je makkelijk in vaste structuren. Ik raad iedereen die week in, week uit spreekt, de training aan. Je krijgt ideeën aangereikt die voorkomen dat je vastroest.

DR. GUDA H. BORGER-KOETSIER

Predikant protestantse gemeente Musselkanaal E.O.

Bewuster bezig met de opbouw

De training zit sterk in elkaar, wat ik al vermoedde toen ik de beschrijving op de website las. Ik vond de trainingsdagen inspirerend door de afwisseling van inhoudelijk bezig zijn en de praktische oefeningen. Paulien speelde goed in op de groep. Met uiteenlopende opdrachten hield ze ons steeds weer bij de les.

Door de inhoud van de training, door de gesprekken met collega’s en door de opdrachten kijk ik weer op een andere manier naar mijn preekvoorbereiding. Ik ben veel bewuster bezig met de opbouw van mijn preken.

Ik ben blij met de verplichte permanente educatie voor predikanten binnen de PKN. Die houdt ons scherp. Pas hoorde ik een andere predikant spreken. Heel bevlogen, maar geen structuur. Daarna hoorde ik iemand een gestructureerd betoog houden, maar dat kwam totaal niet over bij de luisteraars. Ik dacht meteen aan deze training. Ook deze mensen zouden wel wat hulp kunnen gebruiken!

Hoe ziet het programma eruit? 

Dag 1: De Heilige Geest en zijn gaven, Stappenplan van Exegese naar Preek (1) en Het ontwerp van je preek (1)

 

Docenten: Dr. Hans Burger (ochtend) en Paulien Vervoorn (hele dag)

 

Voorbereiding

Je bestudeert:

  • Rob van Houwelingen e.a., Theologie van het Nieuwe Testament in twintig thema’s, hoofdstuk 10 – Dr. Mihamm Kim-Rauchholz: “Onder invloed. Over de heilige Geest en hoe Hij zich laat ervaren”, p. 203-218.
  • Craig S. Keener, Gift and Giver. The Holy Spirit for today (Baker 2020), hoofdstuk 6: “A closer look at some spiritual gifts”, p. 113-136.
  • Paulien Vervoorn, Geloofwaardig spreken: hoe je een steengoede preek maakt, hoofdstuk 1 t/m 10.
  • Kees de Ruijter, Horen naar de stem van God, bijlage 2. (NB: dit boek zelf aanschaffen of lenen uit een bibliotheek.)

Je maakt:

Je ontvangt online voorbereidende opdrachten.

 

Tijdens de eerste trainingsdag

  • ontdek je welke plaats de heilige Geest en de gaven van de Geest innemen in het Nieuwe Testament en in een Bijbelse theologie;
  • leer je welke vier golven van charismatische vernieuwing in de recente kerkgeschiedenis een belangrijke rol hebben gespeeld, hoe jijzelf en je gemeente(leden) zich daartoe verhouden en welke impact dat heeft op de wijze waarop je preekt over de gaven van de Geest;
  • (her)ontdek je wat jou motiveert om te preken over de gaven van de Geest;
  • vorm je werkgroepen van twee of drie personen, zodat je tussen de trainingsdagen door kunt samenwerken;
  • kies je als werkgroep een Bijbelgedeelte dat gaat over de gaven van de Geest;
  • krijg je een stappenplan aangereikt en toegelicht dat je meeneemt van tekstvaststelling tot de formulering van de kernboodschap voor je preek;
  • maak je kennis met het maken van een mindmap waarin alles rondom een centrale boodschap cirkelt.
Dag 2: Stappenplan van exegese naar boodschap (2) en Het ontwerp van je preek (2)

 

Docenten: Dr. Hans Burger (ochtend) en Paulien Vervoorn (hele dag)

 

Voorbereiding

Je bestudeert:

  • Paulien Vervoorn, Geloofwaardig Spreken: hoe je een steengoede preek maakt, deel 3, 4 en 5.

Optioneel, ter verdieping:

  • Allan Heaton Anderson, To the Ends of the Earth: Pentecostalism and the Transformation of World Christianity, hoofdstuk 8 – “Charisma and Faith”, p. 202-223.

Je maakt:

Je ontvangt online reflectie- en huiswerkopdrachten.

 

Tijdens de tweede trainingsdag

  • gaan we met elkaar in gesprek over je ervaringen van de afgelopen weken met het stappenplan;
  • ga je individueel of met je werkgroep aan de slag met het vervolg van de exegese van de door jou gekozen tekst; de bibliotheek en de docent staan hierbij tot je beschikking;
  • oefen je met onderdelen van een preek aan de hand van de IKEA-structuur;
  • ervaar je hoe je je boodschap dicht bij de hoorder kunt brengen;
  • oefen je met onderdelen van een preek.
Dag 3: Stappenplan van exegese naar boodschap (slot), Homiletische bezinning en Het ontwerp van je preek (slot)

 

Docenten: Dr. Hans Burger (ochtend, deel 1), dr. Kees van Dusseldorp (ochtend, deel 2) en Paulien Vervoorn (hele dag)

 

Voorbereiding

Je bestudeert:

  • Kees de Ruijter, Horen naar de stem van God, hoofdstuk 7, 8 en 9.

Je maakt:

  • je hebt de exegese van de door jou gekozen tekst zo ver mogelijk afgerond en op basis daarvan de kernboodschap geformuleerd;
  • een samenvatting van de exegese van de door jou gekozen tekst en de daarop gebaseerde formulering van de kernboodschap staan online;
  • je maakt de online huiswerkopdrachten waarin je de geleerde IKEA-structuur toepast op een bestaande preek, zodat je deze structuur ook kunt toepassen op de preek over de gaven van de Geest;
  • je geeft de deelnemers uit je werkgroep feedback en je ontvangt feedback van de docent.

 

Tijdens de derde trainingsdag

  • krijg je ruimte voor het stellen van je exegetische vragen waarop je met elkaar nog geen antwoord hebt gevonden;
  • krijg je ruimte voor het stellen van je homiletische vragen;
  • scherp je de door jou geformuleerde kernboodschap aan;
  • oefen je met een aantal onderdelen van je preek, zoals het intro, de erkenning of de activerende afsluiting;
  • ontwerp je een mindmap voor het houden van je preek aan de hand van de IKEA-methode.
Dag 4: Het houden van je preek

 

Docent: Paulien Vervoorn (hele dag)

 

Voorbereiding

  • je ontvangt online opdrachten om je preek stap voor stap voor te bereiden;
  • je bereidt een korte preek voor over de door jou gekozen en onderzochte tekst aan de hand van de gevonden kernboodschap en de door jouw ontworpen mindmap;
  • je geeft elkaar feedback en je ontvangt feedback van de trainer.

Je leest:

  • Paulien Vervoorn, Geloofwaardig Spreken: hoe je een steengoede preek maakt, deel 6.

 

Tijdens de vierde trainingsdag

  • houd je een korte preek (of een deel van een preek);
  • ontvang je feedback van de trainer en van de andere cursisten;
  • leer je hoe je zinvol feedback kunt vragen en ontvangen op een preek.

 

Na de laatste trainingdag …

  • ontvang je online vragen om te reflecteren op je preek en te bekijken hoe je de komende tijd kunt blijven groeien in je (s)preekvaardigheid;
  • ontvang je een uitnodiging van Paulien om tijdens een online meeting met elkaar te delen hoe je preek is gegaan.

Direct inschrijven

Al overtuigd? Schrijf je direct in voor deze training!
Inschrijven

Praktische informatie

Praktisch

Wat ontvang je?

  • Boek: Geloofwaardig spreken t.v. €22
  • Een PDF van:
    Rob van Houwelingen e.a., Theologie van het Nieuwe Testament in twintig thema’s, hoofdstuk 10 – Dr. Mihamm Kim-Rauchholz: “Onder invloed. Over de heilige Geest en hoe Hij zich laat ervaren”, p. 203-218.
    Craig S. Keener, Gift and Giver. The Holy Spirit for today (Baker 2020), hoofdstuk 6: “A closer look at some spiritual gifts”, p. 113-136.
    Allan Heaton Anderson, To the Ends of the Earth: Pentecostalism and the Transformation of World Christianity, hoofdstuk 8 – “Charisma and Faith”, p. 202-223.
    –> Niet inbegrepen: Kees de Ruijter, Horen naar de stem van God, hoofdstuk 7, 8 en 9 + bijlage 2.
  • Twee maanden toegang tot StudieBijbel Online als je hier nog niet eerder gebruik van hebt gemaakt (incl. woord-voor-woord vertaling vanuit de grondteksten)
  • Online opdrachten; online feedback van je werkgroep; online feedback op je exegese van dr. Hans Burger; online feedback op je preekontwerp van Paulien Vervoorn; online groepsmeeting met Paulien Vervoorn na afloop.
  • Certificaat – 2,5 EC – van PEP (ook erkend door PE PKN)
  • Lunches
  • Onbeperkt koffie/thee/water

Praktisch

Investering en certificering

Geld: 999 euro.

Tijd: De training heeft een omvang van 2,5 EC (24 uur training; 46 uur huiswerk- en reflectieopdrachten). Om voor certificering in aanmerking te komen dient de cursist op alle onderdelen voldoende te worden beoordeeld.

Praktisch

Wanneer? 

24 april, 15 mei, 5 juni en 19 juni 2023 (maandagen)

Praktisch

Waar? 

In Utrecht (Theologische Universiteit Kampen/Utrecht)

Ad van der Heiden

Voorganger evangelische gemeente Rafaël de Rivier, Rotterdam.

Kom maar op met die ongemakkelijke teksten!

Ongemakkelijke teksten liet ik liggen. Ik wilde er niet over nadenken. Ik zei tegen mijn gemeenteleden dat ik het niet wist en stiekem vond ik dat ook wel een beetje stoer van mezelf. Totdat ik erachter kwam dat er angst onder zat. Ik was bang dat ik mijn vertrouwde godsbeeld moest aanpassen. Of dat ik een verkeerd godsbeeld zou meegeven aan mijn gemeenteleden. Toen ik de training over ongemakkelijke teksten (een eerdere editie, PV) zag voorbijkomen, wist ik: hier kan ik niet omheen.

De angst is door de training weggenomen. Ik hield een preek over het gedeelte uit Ezra waarin gehuwde vrouwen worden weggestuurd. Je zult maar een van die vrouwen zijn! Mijn oog viel tijdens de huiswerkopdrachten op de tekst over heilig zaad. Ik ontdekte dat het in verband kan worden gebracht met de geboorte van Christus. Die teksten zijn echt gaan leven voor me. Schijnbaar ongemakkelijke teksten hoeven met de juiste informatie nog niet zo ongemakkelijk te zijn. Kom maar op met die ongemakkelijke teksten!

Het aangereikte stappenplan was een eyeopener voor me. Ik weet nu hoe ik op verschillende manieren naar een tekst kan kijken. Het stappenplan ligt op mijn bureau, zodat ik er steeds naar kan teruggrijpen. Naast een aantal vragen uit Geloofwaardig spreken trouwens. Ze helpen me om me te richten op de kern van de preek.

Ik raad de training aan aan evangelische voorgangers en sprekers. Theologische achtergrond is handig, maar een universitaire opleiding is niet nodig. De interactie met andere predikanten is ook zo gaaf. Doordat iedereen zijn hart opende, heb ik veel geleerd. Het samen optrekken hielp me enorm. En Paulien voorzag onze interactie van benzine!

Waarom zou je kiezen voor deze training? 

Bij een goede preek vind ik meerdere dingen belangrijk, zoals een bijbels verantwoorde boodschap, een goede opbouw en een boeiende presentatie. Voor elk facet trekken we tijd uit. De theorie lees je thuis door, zodat je tijdens de training zoveel mogelijk met de docenten en met elkaar in gesprek kunt en ervaart wat voor jou werkt en niet werkt.

Het kost veel tijd om een preek te maken. Vaak is het iets dat je vooral in je eentje doet. Je weet dat het beter kan, maar je weet niet altijd hoe. In deze training loop je op een gestructureerde én speelse manier alle stappen door. Ik laat je op nieuwe manieren naar je preek kijken en ik zorg ervoor dat je in een veilige setting feedback krijgt.

In veel trainingen ligt de nadruk op één van de aspecten. Je leert bijvoorbeeld hoe je een goede exegese maakt bij een Bijbelgedeelte, maar daarna worstel je er nog steeds mee hoe je er een boeiende preek van maakt. Of je volgt een presentatietraining waar de nadruk ligt op spreekvaardigheid. Daarna vraag je je echter af hoe je dit combineert met het geestelijke proces van preken. In deze training daag je jezelf uit om je preek vanuit de diverse invalshoeken te bekijken: vanuit de homiletiek, vanuit de exegese en vanuit spreekvaardigheid. Onder leiding van ervaren docenten.

Ja maar, ik …

… ben geen predikant of voorganger. Ik vind de training wel heel interessant.  

Kijk dan even bij Een preek die staat als een huis. Grote kans dat dat beter past. Twijfel je? Neem contact op.

… vind vier dagen veel tijd.

 

Dat is het ook. Het vraagt een goede planning om zoveel mogelijk uit de training te halen.

… wil niet in een keurslijf komen te zitten met die IKEA-methode.

 

Dat wil ik ook niet. Ik help je met allerlei ideeën en feedback om mee te experimenteren. Zodat je boodschap beter overkomt. Op een manier die bij jou past.

… ben niet universitair geschoold.

 

Dat hoeft ook niet. Enige voorkennis is wel handig. Lees bijvoorbeeld hierboven het verhaal van voorganger Ad van der Heiden.

Wat levert een training op?

Meer kennis

Je bekijkt het onderwerp vanuit onder meer de geschiedenis, de Bijbelse theologie, exegese, homiletiek, de positie van jezelf, je hoorders en je gemeente. Op dag 4 komen alle facetten samen.

Meer begrip

Je leert jezelf én je gemeente(leden) te positioneren te midden van de diverse golven van charismatische vernieuwing die in de recente kerkgeschiedenis zijn aan te wijzen. Daardoor leer je zowel je eigen overtuigingen, verlangens en worstelingen, als die van je gemeente beter te plaatsen, evenals de gevoeligheden die hier een rol spelen.

Je gaat intensief met een zelfgekozen tekst(gedeelte) aan de slag, bereid een preek voor en krijgt op alle fasen en aspecten van de voorbereiding en het houden van de preek professionele feedback.

Meer impact

Je krijgt op meerdere momenten feedback. Je leert bovendien hoe je loskomt van je papier zonder de structuur en inhoud kwijt te raken en hoe je je boodschap dicht bij je hoorder brengt.

Meer verlangen

We gaan samen op ontdekkingstocht. We hopen en verwachten dat dat verlangen opwekt naar meer van de Geest.