Matthijs spreekt al jaren. Toch heeft hij het idee dat mensen zijn preken niet heel boeiend vinden. En daar baalt hij van. ‘Aan mijn structuur kan het niet liggen’, zegt Matthijs voordat we samen een van zijn preken terugkijken. De preek begint met een verhaal. Probleem: er is geen link naar de kernboodschap. Matthijs laat zijn luisteraars in verwarring achter. Wat wil hij nou precies zeggen? En waar hebben we het dus over? Over de structuur!

Blijf bij je punt

Het overkomt ook mij nog weleens. In mijn voorbereiding stuit ik op iets waanzinnigs moois en dat wil ik dan gebruiken terwijl het eigenlijk niet bij de kern van mijn preek past. Dan moet ik mezelf streng toespreken. Doe het niet! Blijf bij je punt!

Kies voor IKEA

In deze blog lees je hoe je een preek ontwerpt die staat als een huis. Makkelijk te onthouden met een ezelsbruggetje: IKEA.

• Begin met een inspirerend intro.
• Formuleer een krachtige kern.
• Geef erkenning bij de bezwaren die er leven.
• Sluit af met een activerende afsluiting.

Begin bij de kern

Begin in je voorbereiding met het formuleren van je kern. Een voorbeeld. Ik vertel aan de hand van Lukas 14 dat Jezus drie voorwaarden noemt om een leerling van Hem te zijn.

1. Zet je familie en jezelf op de tweede plek.
2. Neem je kruis op.
3. Volg Jezus.

Die drie voorwaarden worden de kern van mijn preek. Ik werk ze alle drie uit. Later kijk ik wel of ik een titel kan verzinnen die goed blijft plakken.

Geef voldoende erkenning in je preek

Hoe komt de kernboodschap over? Verplaats je in je publiek of kijk diep in je eigen hart. Vraagt Jezus niet te veel? Kan ik dit wel? Wil ik dit wel?

Je kunt hier op allerlei manieren op ingaan. Om te oefenen heb ik een paar standaardzinnen voor je.

• Misschien denk je nu wel dat …
• Dat kan ik me goed voorstellen!

Dus bij de preek van Lukas 14 zeg je bijvoorbeeld: “Misschien vraag je je nu af of het volgen van Jezus je niet te veel gaat kosten. De drie voorwaarden die Jezus noemt, klinken niet echt aantrekkelijk. Dat is een vraag van alle tijden. In Jezus’ tijd waren er ook mensen die zich afvroegen of het niet te zwaar zou zijn Hem te volgen. Gelukkig staat er ook veel tegenover.”

Sluit af met een actiepunt of met een bemoediging

Vraag je af hoe jouw toehoorders de boodschap in de praktijk kunnen brengen. Wat kunnen ze morgen met jouw verhaal? Vertel geen nieuwe dingen meer. Rond af met een bemoediging of daag uit in actie te komen.

Bijvoorbeeld:

• “We luisteren naar een lied. Ik daag je uit om tijdens dat lied na te denken over …”
• “Bedenk welk van de voorwaarden jou het meest aanspreekt. Bid of de Heilige Geest je de kracht geeft deze de komende week in de praktijk te brengen.”
• “Tijdens het volgende lied mag je een kaart pakken voor iemand die wordt vervolgd.”

Bedenk je intro pas als je preek klaar is

Toen ik mijn eerste boek schreef, begon ik met het voorwoord. Maar toen ik klaar was met schrijven, sloot het voorwoord amper nog aan bij de kern van mijn boek. Inmiddels doe ik het anders. Pas aan het eind schrijf ik het voorwoord. Zo werkt dat ook met jouw preek. Aan het einde weet je veel beter op welke vraag je preek een antwoord geeft. Wek interesse door aandacht te geven aan deze vraag. Bijvoorbeeld met een verhaal of een krantenartikel. (In mijn boek Geloofwaardig Spreken wijd ik er een heel hoofdstuk aan.)

Kun je écht elke preek ontwerpen volgens de IKEA-structuur?

Nee. Als je de structuur slaafs volgt, worden je preken voorspelbaar en geforceerd. Niet elke kern zal bijvoorbeeld bestaan uit drie voorbeelden, voorwaarden of kenmerken. De structuur is een hulpmiddel om je preek te ontwerpen. Experimenteer ermee. Speel. Geniet.

Ja, natuurlijk!

• Elke preek, presentatie of toespraak heeft een inspirerend intro nodig.
• Elke preek heeft een krachtige kern.
• Stel jezelf altijd de vraag hoe je boodschap overkomt bij je hoorders.
• Wees zelf eerlijk en echt.
• Bedenk altijd hoe je je preek afsluit. ‘Dit was het’ is verboden. 😉 Daarmee haal je je verhaal onderuit. De mensen onthouden vaak het einde van je preek. Sluit dus krachtig af.

Met deze structuur staat je preek als een huis. Richt het daarna in met verhalen of metaforen.

Ik wens je een preek toe waarbij mensen op het puntje van hun stoel zitten. Volwassenen schrijven mee of pinken een traan weg, tieners leggen hun telefoon neer en kinderen vergeten een snoepje te vragen. Na afloop praten mensen door over de preek, omdat ze geraakt zijn. Daar droom je toch van?

PS Als je goed oplet, herken je de IKEA-structuur zelfs in deze blog.

Wil je op deze manier leren trainen?

Ja, ik wil meer weten

Lees alles over de IKEA-structuur in het boek
Geloofwaardig spreken.

Klik op de foto om het boek te bestellen, zodat je geen enkele tip mist.

Bron foto: Pixabay