In gesprek met Jaap Bressers over omgaan met tegenslagen
Middenin zijn verhaal stopt hij, omdat zijn dementerende buurvrouw voor de deur staat. ‘Vind je ’t goed als ik even opendoe?’ Dit is Jaap Bressers. Spreker, coach en schrijver, maar bovenal een oprecht mens met aandacht voor de ander. Jaap was op weg om een snelle manager te worden tot een duik in zee hem geen verkoeling, maar een rolstoel bezorgde. Zijn dwarslaesie veranderde zijn carrière, maar ook hemzelf. Jaaps motto? Waar een wiel is, is een weg!
door Bettina Vlot
Je klinkt positief en je site bruist van enthousiasme. Heb jij stiekem toch ook dagen dat je liever in bed blijft liggen?
‘Die heb ik zeer zeker gehad, de eerste vijf jaar na mijn ongeluk alleen maar. Ik heb nog steeds dieptepunten, maar als je alleen maar strijd ziet houd je het niet vol. Uitdagingen volgen zich relatief snel achter elkaar op, misschien ook wel omdat ik er alert op ben geworden. Aan de ene kant is dat doodvermoeiend, want als het ene klaar is staat het volgende alweer voor de deur. Toch probeer ik altijd nieuwsgierig te zijn naar wat ik er mee kan. Als ik de uitdaging eenmaal getackeld heb, ben ik zielsgelukkig dat ik het heb gedaan. Dat geeft me dan weer genoeg kracht om de deur open te doen voor het volgende.’
En je hebt weer nieuwe inspiratie voor je presentaties?
‘Ik ga het niet hebben over dingen die ik zelf niet doe. Pas als ik iets doorleefd heb, vertel ik er over. Als er een nieuw proces voor de deur staat, vraag ik me af: hoe werkt dit, vervolgens stoot ik een paar keer m’n neus, maar uiteindelijk vind ik een manier die werkt voor mij. Met deze informatie kan ik anderen helpen om een keuze te maken voor dat wat bij hen past. Ik vertel mensen niet wat zij moeten doen, ik kan alleen zeggen wat voor mij werkt.’
Je staat tegenwoordig wekelijks op het podium. Heb je hier altijd ambities voor gehad?
‘Totaal niet! Voor de schoolmusical van VWO-1 deed ik het decor, want het podium was niet stoer en ik dacht dat ik er geen talent voor had. Ruim tien jaar later stond ik met carnaval op het podium voor uitverkochte zalen. Ik voelde me op mijn plek.’
Hoe hebben je podiumactiviteiten zich daarna ontwikkeld?
‘Na die ervaring ben ik de theaters ingegaan als Nederlands eerste Sitdown Comedian, mijn persoonlijke variant op Stand-up Comedy. Ik heb er enorm van genoten, maar op een gegeven moment voelde ik dat ik meer kon en wilde. Een avondje vermaak is belangrijk, maar ik wilde met mijn humor mensen opbouwen in plaats van afbreken. Zijdelings kwamen er bedrijfsoptredens bij en daar ontdekte ik dat ik kan vermaken én raken. Nu mag ik ook bij mensen binnenkomen en dat vind ik heel bijzonder. Het gebeurt regelmatig dat er emoties loskomen in de zaal.’
Hoe ga je daar mee om?
‘Het belangrijkste is dat mensen zich veilig voelen en het is aan mij om die veiligheid te bieden. Bijvoorbeeld door op het juiste moment humor te gebruiken. Als ik het verhaal van mijn ongeluk vertel, ga ik weer die zee in en beleef ik het opnieuw. Ik moet niet vertellen over, ik mag mensen meenemen. In mijn proces ben ik inmiddels zo ver dat er geen paniek meer is. Daardoor kan ik op een heel spannend moment met humor de angel er uit halen, zodat mensen ook weer lucht krijgen.’
Wat wil je bereiken met het vertellen van je verhaal?
‘Ik wil mensen graag laten ervaren dat ze veel meer kunnen dan ze denken. De grootste kanteling in mijn leven kwam toen ik besefte dat ik kleine dingen kan doen. We zijn snel geneigd in grote dingen te denken, maar daarvan kunnen we ons afvragen hoeveel impact dat werkelijk heeft. Ik heb zelf ervaren dat kleine dingen een heel groot effect kunnen hebben en het goede nieuws is: iedereen kan kleine dingen doen. Daar is de term ‘Carlosmoment’ vandaan gekomen.’
Wat is een Carlosmoment?
‘Carlosmomentjes zijn de rode draad in mijn leven en werk. Ze zijn genoemd naar de Portugese broeder die voor mij het verschil maakte toen ik na mijn duikongeluk in het ziekenhuis lag. Door iets te doen wat voor hem heel normaal was, maar voor mij intens waardevol. Ik lag daar in een vreemd land, in een vreemd bed en in een vreemd lichaam. Het enige wat ik nog kan voelen was paniek. Als ik maar lang genoeg riep, kwam iemand keurig de monitoren controleren. Om zich vervolgens om te draaien en de kamer weer uit te lopen. Standaard procedure. Tot op een nacht broeder Carlos binnenkwam, toen ik weer een paniekaanval had. Hij schatte de situatie goed in, liep naar me toe, legde zijn hand op mijn schouder – waar ik nog wel gevoel heb – en zei: “It’s okay”. Hij zag mij, Jaap en niet het zoveelste duikslachtoffer. Voor mij maakte hij daarmee het verschil van leven of dood. Ik geloof dat er in iedereen een Carlos zit. Iedereen kan op z’n eigen manier iets bijzonders doen.’
Waarom ben je zo begaan met mensen?
‘Toen ik in de zee lag en geen adem meer kon halen, nam ik afscheid van het leven. Ik keek terug en voelde een benauwende ontevredenheid. Ik vroeg mij af wat ik naliet, of ik van betekenis was geweest. Wat je nalaat, zijn je interacties met mensen. Als je iets bijzonders voor mensen mag doen, gaat dat in hun hart zitten. Een paar weken geleden hing de buurman over de heg met verse kibbeling. Of Evelien, mijn vrouw, en ik ook wat lustten. We hebben er samen heerlijk van gesmuld. Het is zo’n klein gebaar en hij is het waarschijnlijk allang weer vergeten, maar ik heb het er nóg over. Als iedereen nieuwsgierig wordt naar zijn eigen Carlosmomenten, dan komen we erachter dat we veel meer voor elkaar betekenen dan we vermoeden.’
Na deze woorden klinkt de deurbel. Juist na déze woorden laat Jaap het zien; een Carlosmomentje. Het ontroert me. Jaap is geen man van mooie woorden, hij leeft zijn boodschap.
Waar haal jij je kracht vandaan?
‘Ik geloof dat er meer is dan wij zien en als je daar voor openstaat, kun je daar enorme kracht uit halen. Of dat nou God, of Allah of het toeval is. Het openstaan voor het grotere en dat vervolgens laten overvloeien in het kleinere. Dat is de kunst.’
Doe je nu dingen anders dan toen je begon?
‘Zeer zeker. In het begin zat er nog veel druk om te presteren. Als mensen geen staande ovatie gaven, twijfelde ik of ik het wel goed had gedaan. Ook m’n voorbereiding is veranderd. Waar ik eerst mijn presentatie van A tot Z voorbereidde, heb ik nu veel meer ruimte om te improviseren. Ik neem al mijn verhalen mee en bereid me goed voor. Van tevoren informeer ik wie er in de zaal zit, wat er speelt bij mensen, wat de uitdagingen zijn. Tijdens mijn presentatie ga ik af waar mensen op reageren. Dan pak ik extra voorbeelden of ik ga juist de verdieping in. Hierdoor is er meer aandacht in gekomen.’
Ik schrok eerlijk gezegd van je tarieven… (vanaf 3450, excl. BTW)
‘Haha, heel goed dat je het durft te noemen. Ik heb zelf erg aan mijn eigen tarieven moeten wennen, maar ik kreeg juist meer aanvragen toen ik ze verhoogde. Eerst werd ik voor de maandbijeenkomsten gevraagd, nu mag ik op jaarbijeenkomsten en jubilea spreken. Op deze manier kan ik meer mensen bereiken en houd ik ruimte in mijn agenda om bijzondere dingen te doen. Er zijn goede doelen die ik van harte ondersteun en waar ik gratis optreed.
Ik kom voor een vast tarief, of ik kom voor niks.’
Heb je adviezen voor collega-sprekers?
‘Probeer bij je gevoel te blijven en verzand wat minder in termen. Jij bent de expert van jouw leven. Waar ligt jouw unieke ervaring? Daar kunnen mensen zich mee verbinden. Daarnaast, neem jezelf niet te serieus. We maken allemaal fouten en het is helemaal niet erg als het misgaat. Veel belangrijker is de vraag hoe je er mee omgaat.’
Tip!
Om meer mensen te inspireren en te raken met de Carlosmomentjes heeft Jaap een e-book geschreven: ‘Ontdek de kracht van het kleine’. Je kunt het gratis downloaden op www.jaapbressers.nl/droom.
Auteur van het bestverkochte boek van 2015 ‘Waar een wiel is, is een weg’
Deze blog is geschreven door Bettina Vlot die namens Geloofwaardig Spreken in gesprek ging met Jaap.
Wil je ook een keer in gesprek met een inspirerende spreker en/of een gastblog schrijven?
Neem contact op over de mogelijkheden!
linda bovendorp
Wat leuk om met jaap in gesprek te gaan. Staat ook op mijn (wat zou ik nog graag willen) lijstje.
Vast een mooie ontmoeting rijker.
bedankt voor het delen!
Linda Bovendorp
Pingback: Omgaan met tegenslagen - Jaap Bressers