Ik sprak een keer in een PKN-gemeente tijdens een jong-en-oud-dienst. Ik vond dat ik gekomen was om te preken. Niet om het over mezelf te hebben. Na afloop dronk ik koffie met een groepje tachtigers. ‘Bent u dominee?’ Nee. ‘Hebt u wel theologie gestudeerd?’ Ja. ‘Bent u beroepbaar?’ Nee. ‘Hebt u een preekconsent binnen de PKN?’ Nee. ‘Bent u wel lid van de PKN?’ Nee. ‘Bent u misschien evangelisch?’ Ja. ‘Ah, ik dacht het al. Ik moest er de hele tijd aan denken tijdens de dienst. U droeg al geen toga. En u doet het net een beetje anders. Niet dat het erg is, hoor …’ We lachten er samen om. Ik leerde er ook wat van.

Bron foto: Gabry Zijlstra van Huisstijl voor jou.

Dat ik ervoor had gezorgd dat ze tijdens mijn preek onnodig zaten te bedenken waarom ik die ochtend sprak. Op het moment dat mijn toehoorders daarover nadenken, is hun aandacht niet bij de preek. Daarom ben ik er een voorstander van dat je deze vragen wegneemt. Jouw publiek wil graag weten waarom uitgerekend jij op het podium staat.

In de vorige blogs heb je gelezen over verschillende onderdelen van je preekontwerp aan de hand van de mindmap. Aan het begin van je preek maak je als het ware kennis in de voortuin en ligt de nadruk op contact en herkenning. De ene keer zul je eerst jezelf voorstellen, terwijl je er een andere keer voor kiest om meteen de interesse te wekken voor je preek. Het kan allebei. Je keuze hangt af van je preekonderwerp, je introductie, de liturgie, de setting en je eigen voorkeur. Vandaar de pijl tussen de twee onderdelen.

Als iedereen je kent, kun je het voorstellen overslaan. Natuurlijk kunnen er altijd gasten zijn die jou niet kennen. Je kunt dan aan degene die de mededelingen doet, vragen of hij vertelt wie je bent. Bespreek dan goed wat die ander zal zeggen of lever zelf de juiste informatie. Het is namelijk gênant als de informatie niet klopt.

Een aantal tips om jezelf voor te stellen:

Vertel wat jouw ervaring is in relatie tot het onderwerp en geef feitelijke informatie van prestaties

Met een IKEA-start heb je gewerkt aan de verbinding. Je hebt iets van jezelf laten zien, waardoor mensen je eerder likeable vinden. Je mag er nu een vleugje credibility in stoppen. Noem bijvoorbeeld dat je een boek over het onderwerp schreef waarover je spreekt. Of vertel waar je werkt. Of vertel hoeveel jaar je je al bezig hebt gehouden met dit onderwerp. Of vertel waarom jij gevraagd bent om over dit onderwerp te spreken.

Vertel wat relevant is voor het publiek

Vertel niet meer en niet minder dan wat relevant is voor je publiek. Bedenk daarbij dat bepaalde informatie het ene moment totaal irrelevant is, terwijl een andere keer dezelfde informatie bijna onmisbaar is.

Vraag je af of het gepast is je successen te benoemen

Het is prettig voor je toehoorders als ze weten dat je een expert bent. Het schept een verwachting. Aan de andere kant kan het ook afstoten. Alsof je het nodig hebt om jezelf te bewijzen.

In sommige kerken is het niet gewenst dat je naar een boek of organisatie verwijst. Je bent immers niet uitgenodigd om reclame te maken voor een boek, maar om het Woord van God te brengen. Toch is het soms ook valse bescheidenheid om niet te verwijzen naar je organisatie, stichting of boek. Stel je voor dat iemand extra informatie zoekt en jij geeft níet die extra informatie? Dat is toch ook een gemiste kans?

Leestip voor vrouwen: Hoe je balanceert tussen credibility en likeability
 

Wil je een preek maken waarin je je luisteraar van begin tot eind meeneemt? 

Ik wil meer info over een training waar ik oefen met alle onderdelen van de preek

Deze blog is een bewerking van hoofdstuk 11.6 van het boek Geloofwaardig spreken: hoe je een steengoede preek maakt 

Klik op de foto om het boek te bestellen, zodat je geen enkele tip mist.