7 onweerstaanbare haakjes voor je preek

Als je niet op een strategische manier haakjes in je toespraak zet, loop je het risico dat je hoorders afhaken. Hieronder vind je 7 onweerstaanbare haakjes. Gebruik je ze, dan zullen je toehoorders zeggen: ‘we willen meer horen’. Of: ‘wat gebeurde er daarna?’

 

Craig Valentine, spreker, trainer en coach

vertaald en bewerkt door: Henk van ter Meij

 

1. Het stille haakje 

Ik vertel mijn publiek het verhaal van mijn ontmoeting met een spreker die ik bewonder. ‘Ik zei tegen hem: “Jij bent mijn grote voorbeeld. Door jou wilde ik zelf ook spreker worden. Dank je. Dank je!’’’ Daarna laat ik een lange stilte vallen. Het publiek begint een beetje te lachen om mijn gezichtsuitdrukking en de bewegingen die ik maak, maar voor de rest is het stil in de zaal.

Die stilte wordt een haakje. Mijn toehoorders willen weten hoe mijn held gaat reageren. Hoe langer de stilte duurt, hoe nieuwsgieriger ze worden.

Het probleem met veel sprekers is, dat ze een stilte te kort laten duren, waardoor het haakje veel minder effectief is. Neem gerust de tijd, speel met de stilte en je zult zien dat je toehoorders op het puntje van hun stoel gaan zitten.

Denk eraan: je kunt niet tegelijkertijd haasten en het publiek aan je lippen laten hangen.

 

2. Het pijnlijke haakje 

Ik vertel over een toespraak die zo de mist in ging, dat de organisator me niet eens meer wilde aankijken. Daarna zeg ik: ‘Dit hoeven jullie nooit mee te maken, als je nu heel aandachtig luistert.’

Het pijnlijke lokkertje richt zich op iets wat je publiek niet wil meemaken. Het is belangrijk dit lokkertje te gebruiken, omdat mensen soms meer worden gestimuleerd door wat ze willen voorkomen dan door wat ze willen bereiken.

 

3. Het beloftehaakje

Gebruik je het beloftehaakje, dan beloof je je toehoorders dat ze iets kunnen bereiken, als ze luisteren naar wat je hen te vertellen hebt. Denk resultaatgericht.

Ik zeg tegen mijn toehoorders bijvoorbeeld dat ze een intensere band met hun publiek kunnen krijgen dan ze ooit hebben gehad. Dat willen ze natuurlijk. Ik zorg ervoor dat ik ze eerst lekker maak en dan vertel ik pas hoe ze die intensere band kunnen opbouwen. Geef je boodschap niet te snel weg. Laat je toehoorders even wachten. Zorg ervoor dat ze het écht willen horen. Zodoende zullen ze jouw tips meer waarderen en er meer van genieten.

 

4. Het de-meeste-mensenhaakje

Onthoud dit: de meeste mensen willen niet de meeste mensen zijn.

Toen ik vroeger beroemde professionele sprekers aan het werk zag, viel het me op dat veel van hen zeiden: de meeste mensen doen dit of dat. Maar ik wilde niet worden zoals de meeste mensen, ik wilde niet middelmatig zijn. Ik wilde iets anders doen, ik wilde beter zijn dan gemiddeld.

Dit effect kunnen de woorden ‘de meeste mensen’ hebben op je hoorders. Ik zei bijvoorbeeld tegen mijn publiek: ‘De meeste mensen leiden een klaar-voor-de-startleven. Als het gaat om hun doelen en dromen, leven de meeste mensen zo: op uw plaatsen, klaar voor de start, klaar voor de start … Maar ze bereiken nooit AF! Ze leven en sterven met klaar-voor-de-start.

Omdat ‘de meeste mensen’ drie heel overtuigende woorden zijn, zijn mijn hoorders erg gedreven voor het startschot AF! Ze willen niet blijven hangen bij klaar-voor-de-start.

 

5. Het stijgendewaterhaakje 

Goede verhalen draaien om een conflict, dat in een vroeg stadium wordt gepresenteerd. Geweldige verhalen draaien om een conflict dat escaleert naarmate het verhaal zich ontwikkelt. Neem nu Titanic. Een van de conflictsituaties was dat de Titanic op een ijsberg voer. Echter, de escalatie kwam op het moment dat de Titanic vol water liep. Als de Titanic niet was volgelopen, zou de film verschrikkelijk zijn geweest. Bedenk altijd hoe je het water kunt laten stijgen in de Titanic van jouw verhaal?

De conflictsituatie is je haakje, want je hoorders willen graag weten hoe je het probleem oplost en wat je daarvoor doet. Waarom willen ze dat? Omdat ze wellicht dezelfde manier kunnen gebruiken om eigen conflicten op te lossen. Zodoende wordt jouw toespraak heel nuttig voor hen.

 

6. Het nieuwsgierigheidshaakje 

‘Na vijftien jaren van vallen en weer opstaan, na veel onderzoek en bloed, zweet en tranen heb ik ein-de-lijk ontdekt wat het verschil is tussen een goede spreker en een geweldige spreker. Dat verschil is …’

Dit is een voorbeeld van een nieuwsgierigheidshaakje. Je ontdekt manieren om door jouw lange weg het je hoorders mogelijk te maken de korte te nemen. Want zeg nu zelf, je hebt jouw lange weg toch met een doel afgelegd, of niet soms? Maar vertel ze niet wat ze willen weten. Ten minste: nóg niet. Maak je publiek nieuwsgierig, maak het een beetje lekker en geef het dan de handvatten (of de oplossing, het antwoord of de formule enzovoorts).

Denk eraan: jouw lange weg maakt het je toehoorders mogelijk dat zij de korte route kunnen nemen.

 

7. De openingszin als haakje 

Vaak begin ik mijn kernboodschap met: ‘Ik vond het eng hier te komen’.

Let eens op het effect dat deze opmerking op je hoorders heeft. Als je goed oplet, zou je iemand kunnen horen zeggen: ‘Nee, hè!’

Laatst sprak ik voor de reclassering en begon met precies dezelfde openingszin. Mijn publiek moest lachen, nadat ik had gezegd dat ik het eng vond om naar de reclassering te gaan. Het wilde weten waarom. Dat is het haakje. Maak gewoon een opmerking, waardoor je toehoorders een vraag gaan stellen. In het geval van de reclassering moesten ze zich ten minste gaan afvragen: waarom vindt hij het eng hier te komen? Voilà, daar heb je je haakje!

 

Terug in de tijd

In een van mijn eerste toespraken ooit zei ik tegen mijn publiek: ‘Niemand is ooit doodgegaan door een slangenbeet’.

Mijn hoorders vroegen zich af: waar heeft-ie het over? Er worden heel vaak mensen door slangen gebeten en daar is er toch echt wel aantal van overleden. Ik zei vervolgens: ‘Ze zijn niet gestorven door de beet van de slang, maar door het gif’. Daarna legde ik het verband tussen het gif en wat er vanbinnen bij je gebeurt, als je mensen die je pijn hebben gedaan, niet vergeeft.

Het gaat erom dat de openingszin een haakje is, waardoor je toehoorders meer willen weten. De rest van de toespraak geeft opheldering en beantwoordt hun vragen.

Denk eraan: wanneer je door je haakjes heen bent, is je toespraak klaar.

 

Bron foto: Pixabay

 

Wil je leren hoe je de interesse wekt en de aandacht vasthoudt? 

 

Bekijk bijvoorbeeld de training Een preek die staat als een huis