debora krikken geloofwaardig uitleggen spreken trainer exegese

Trainer Debora Krikken: ‘Denk niet dat je wel weet wat er staat’

Een paar jaar geleden was Debora Krikken helemaal klaar met haar werk als (beleids)onderzoeker. Tijdens een theologische opleiding ontdekte ze dat onderzoek nog steeds haar hart heeft, als ze dat maar mag doen in de Bijbel.

 

Door Annemarie Fernhout

 

Bezig bijtje, als je het mij vraagt. Hoe ziet een gemiddelde dag van jou eruit?

Haha, goed getypeerd. Mijn naam betekent ook honingbij. Dat bracht ik zelf altijd in verband met druk zijn. Totdat iemand die mij verder niet kende tegen me zei: ‘Je naam betekent honingbij en je bent bestemd voor kruisbestuiving. Je mag het kruis brengen bij gebrokenen van hart …’ Mooi, hè?

Maar even inhoudelijk: ’s morgens vroeg help ik de oudste twee kinderen naar school. De jongste is nog thuis. Twee dagen per week werk ik als onderzoeksbegeleider en docent bij de Viaa in Zwolle. De overige doordeweekse dagen besteed ik aan studie en werk voor mijn eigen bedrijf, Buro Belief.

 

Je bent als trainer verbonden aan de training Een preek die staat als een huis. Wat is precies jouw taak?

 

Ik geef onderwijs over wat goede exegese is. Veelal door cursisten een-op-een te begeleiden door feedback te geven op hun huiswerk. Ik probeer hen ook te sturen door door te vragen. Ik wil hen graag iets van mijn liefde voor exegese meegeven.

 

Je hebt zelf de training Een preek die staat als een huis gevolgd. Hoe heb je dit ervaren?

Als bijzonder waardevol. Om te beginnen vanwege het contact met andere cursisten. Iedere cursist heeft zijn eigen sterke punten, dus je leert veel van elkaar. Paulien heeft de bijzondere gave ervoor te zorgen dat de boodschap die je wilt overbrengen impact heeft. Hoe krijg je voor elkaar dat een preek blijft hangen? Daar heb ik ontzettend veel van geleerd.

 

Wat heb je geleerd? En wat ben je anders gaan doen na de training?

Een preek hoort een kern en een belofte te bevatten. Je moet van tevoren beloven waar mensen mee naar huis gaan. Als je je volledig daarop richt, maakt dat je preek scherper. En ik heb geleerd dat het belangrijk is te zoeken naar verbinding. Als ik een voorbeeld uit mijn eigen leven geef, vraag ik daarna bijvoorbeeld: herken jij dit in je eigen leven? Of herken je dit in het leven van anderen? Zo nodig je de toehoorders uit mee te gaan in jouw verhaal.

 

Wat is het effect van jouw feedback op de preken van de cursisten?

Paulien constateerde dat de preken van hoger niveau waren nadat de cursisten mijn feedback hadden verwerkt. De cursisten gaven aan dat zij gedwongen werden dicht bij de tekst te blijven met hun boodschap. De deelnemers gaven ook aan dat ik hen met hun feedback naar een hoger level had getrokken.

 

Welke nieuwe dingen leer jij nu je in een andere rol aanwezig bent?

Nu ik de trainingen als trainer meemaak, merk ik dat er nog meer kwartjes vallen. Tijdens de training die ik zelf volgde, vond ik de theorie over de belofte interessant, maar pas tijdens de training die ik als trainer meemaakte, ging ik zien hoe ik dit principe kan toepassen. Als je meekijkt, zie je andere dingen. Als cursist steek je er anders in.

 

Hoe is de liefde voor exegese ontstaan?

Ik zag om mij heen, dat veel mensen klaar zijn met de kerk. Men voelt zich vaak door de kerk veroordeeld. Als kind werd men met koude waarheden om de oren geslagen, waardoor het beeld van God vertroebeld is geraakt. Maar ook veel christenen zie ik worstelen met thema’s, vaak doordat ze geen goede uitleg hebben gehad uit de Bijbel. Een spreker heeft een grote verantwoordelijkheid ten opzichte van wat hij of zij uit de Bijbel haalt. Evangelie betekent: goed nieuws. Maar zo wordt het niet altijd ervaren. We doen dus iets verkeerd. Ofwel: we hebben de Bijbel niet goed begrepen, OF we hebben de boodschap niet goed kunnen uitleggen aan de ander.
Zelf raakte ik op enig moment uitgekeken op mijn werk als onderzoeker. Toen ben ik begonnen met een theologische studie aan de Evangelische Theologische Academie. Tijdens de exegeselessen bij het Oude en Nieuwe Testament wist ik het zeker: dít is nu precies waarom ik onderzoeker ben geworden. Vervolgens richtte ik mijn eigen bedrijf op: Buro Belief. Om meer tijd te kunnen besteden aan het spreken vanuit de Bijbel en het ondersteunen van mensen die willen spreken vanuit de Bijbel. De Bijbel is Gods Woord en bevat ongelooflijk goed nieuws dat ontzettend relevant is voor ons leven vandaag de dag.

 

Wat vind je belangrijk als we het hebben over de juiste manier van Bijbeluitleg?

Om te beginnen een onderzoekende houding. Je moet vragen blijven stellen, niet invullen wat je al denkt te weten over een Bijbeltekst. En ten tweede: onderscheidingsvermogen tussen wat de tekst in de tijd van de Bijbelschrijver betekende en wat deze tekst nu betekent. Voor het laatste moet je de boodschap toetsen aan de hele Bijbel en goed in beeld hebben wat de verschillen en overeenkomsten zijn tussen toen en nu.

 

Heb je bij exegese nog stiekem voorkeur voor het Oude of Nieuwe Testament?

Nee. Ik wil een master Theologie gaan doen en bij de Nederlandse opleidingen moet je dan over het algemeen kiezen, tenzij je voor een predikantsmaster gaat. Maar omdat ik niet kan kiezen, ga ik waarschijnlijk naar de ETF in Leuven, omdat in de master Bijbel en Theologie beide Testamenten aan bod komen. Ik blijf waarschijnlijk mijn leven lang studeren, dat is mijn onderzoekersbloed.

 

Welke tips geef je mee aan beginnende sprekers?

Vooral: probeer te genieten van de onderzoeksfase. Het is het makkelijkst om niet te kiezen voor een thema, maar vanuit een Bijbeltekst te werken waar je zelf ook nog vragen bij hebt. Laat je verrassen door de tekst. Vraag je af wat ermee bedoeld zou worden. Een goede preek schrijven is enorm tijdrovend, maar het levert je zelf ook veel ontzettend mooie inzichten op – dat is het meer dan waard.

 

En aan ervaren sprekers?

Trap niet in de valkuil dat je wel weet wat er staat. Blijf nieuwsgierig. En blijf ook de verantwoordelijkheid voelen voor een goede uitleg, niet alleen richting je publiek, maar ook voor God. Als je veel moet preken, kan exegese als een kunstje gaan voelen, maar als je de urgentie voelt van thema’s die goed nieuws nodig hebben, kun je met hernieuwd elan de Bijbel in duiken.

 

Je doet veel werk voor kerkelijke organisaties. Hoe zit je in je eigen kerk? Vallen je doorlopend dingen op die beter kunnen?

Nee hoor, sinds enige tijd zijn wij aangesloten bij een gemeente die erg goed aansluit bij wat wij belangrijk vinden in kerk-zijn. Ik vind het wel leuk een beetje mee te denken, maar ben niet enorm kritisch over de gang van zaken. Al doe ik weleens een suggestie. Onze gemeente kende geen kerstnachtdiensten. Ik heb voorgesteld hiermee te beginnen vanwege de missionaire mogelijkheden. Samen met de voorganger heb ik dit vervolgens georganiseerd. Mooi als daar ruimte voor is.

 

Een vraag aan jou als gemeentelid dat elke zondag preken hoort. Kun je zelf nog onbevangen naar preken luisteren? Hypothetisch: zou je Gods stem nog kunnen horen, door een tekst die wordt uitgesproken door een stuntelige spreker ?

Volmondig JA ! Gods Geest kan door iedereen heen werken en dat ervaar ik regelmatig.

 

Vervul je binnen je eigen gemeente taken?

Jazeker. Ik spreek een aantal keren per jaar en ik maak deel uit van het voorbedeteam. Verder ben ik groeigroepleider. Ten slotte zing ik regelmatig mee in de diensten. En af en toe pak ik wat ad-hoctaken op. Zo zit ik nu in een groepje dat het proces begeleidt rondom avonden waarin we als gemeente willen bepalen of we homohuwelijken kunnen inzegen.

 

Heb je nog tijd voor andere dingen dan je werk en het gezin?

Gelukkig wel. Ik lees graag en investeer veel tijd in sociale contacten, dus de omgang met buren, vrienden en nog veel anderen.

 

Ik wil meer weten over de training Een preek die staat als een huis
 

annemarie fernhout exegese paulien vervoorn preekDit interview is geschreven door Annemarie Fernhout. Annemarie (66) studeerde aan de Evangelische Theologisch Academie, volgde diverse cursussen Hebreeuws en gaf les over het Oude Testament aan de Evangelische Toerusting School. Ze schreef vele preken voor haar man! Inmiddels is Annemarie zelf beschikbaar om te preken. Meer weten? Bekijk haar website Het Avontuur van Ouder worden.

mm
Paulien Vervoorn
paulien@geloofwaardigspreken.nl

Spreker, trainer en auteur. Geeft (s)preektrainingen aan sprekers, voorgangers en predikanten die met nog meer impact willen spreken.

Nog geen reacties

Plaats een reactie